μαθε για τον ωμο

ρηξη
τενοντιου πεταλου

Τί είναι το στροφικό ή τενόντιο πέταλο; Ποιοι είναι οι τύποι ρήξεων του στροφικού πετάλου; Οι ρήξεις του στροφικού πετάλου επηρεάζουν και τους δύο ώμους; Ποιες είναι οι μη χειρουργικές θεραπείες και πώς θεραπεύεται χειρουργικά η ρήξη του τενοντίου πετάλου;

Τί είναι το στροφικό ή τενόντιο πέταλο;

O όρος «στροφικό πέταλο» του ώμου περιγράφει μια ομάδα τεσσάρων μυών και τενόντων, οι οποίοι «αγκαλιάζουν» την κεφαλή του βραχιονίου. Οι βασικές λειτουργίες των στροφέων είναι δύο: η στροφή του άνω άκρου του ώμου (εξού και η ονομασία τους) και η σταθεροποίηση της κεφαλής του βραχιονίου απέναντι από την ωμογλύνη (η πλευρά της ωμοπλάτης) όταν προσπαθούμε να σηκώσουμε το χέρι μας πάνω από το επίπεδο του ώμου. Λόγω της στενότητας του χώρου, οι τένοντες του στροφικού πετάλου πρακτικά σταθεροποιούν την άρθρωση με τη συγκράτηση της κεφαλής απέναντι από την αρθρική επιφάνειας της ωμοπλάτης, (ωμογλήνη).

Τί είναι η ρήξη του τενοντίου πετάλου;

Ρήξεις του τενοντίου πετάλου συμβαίνουν όταν οι τένοντες απομακρύνονται από το οστό του βραχίονα. Μία ρήξη μπορεί να προκύψει από υπερβολική χρήση ή κάποιο οξύ τραυματισμό. Ο τένοντας που τραυματίζεται συχνότερα είναι ο υπερακάνθιος.

Οι ρήξεις διακρίνονται σε Μερικές ρήξεις: Με μια ατελή ή μερική ρήξη, ένα τμήμα του τένοντα εξακολουθεί να προσκολλάται κάπως στο οστό του βραχιονίου και  Πλήρεις ρήξεις: Με ολική ή πλήρη ρήξη, ο τένοντας αποσπάται εντελώς από το οστό. Υπάρχει μια τρύπα ή σκίσιμο στον τένοντα.

Ένα ατύχημα, όπως η πτώση, μπορεί να οδηγήσει σε μια οξεία ρήξη των τενόντων του στροφικού πετάλου.

Συνηθέστερα, οι ρήξεις του στροφικού πετάλου συμβαίνουν με την πάροδο του χρόνου καθώς ο τένοντας φθείρεται με την ηλικία και τη χρήση (εκφυλιστική ρήξη). Τα άτομα άνω των 40 διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.

Οι ρήξεις του στροφικού πετάλου επηρεάζουν και τους δύο ώμους;

Οι ρήξεις τείνουν να εμφανίζονται στον ώμο που χρησιμοποιείτε περισσότερο, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι δεν μπορεί να εμφανιστεί και στις δύο πλευρές. Αντιθέτως, η ύπαρξη ρήξης στον έναν ώμο αυξάνει την πιθανότητα ρήξης στον αντίθετο ώμο.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ρήξης του στροφικού πετάλου;

Οι οξείες ρήξεις από ατυχήματα προκαλούν άμεσο, έντονο πόνο στον ώμο και αδυναμία στο χέρι. Στην περίπτωση των εκφυλιστικών ρήξεων, μπορεί να υπάρχει ήπιος πόνος που βελτιώνεται με παυσίπονα. Με την πάροδο του χρόνου, ο πόνος χειροτερεύει και τα αναλγητικά δεν βοηθούν. Δεν έχουν όλοι οι ασθενείς πόνο, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν κάποιο βαθμό αδυναμίας στον ώμο τους.

Ενδείξεις ρήξεων περιστροφικού πετάλου αποτελούν η δυσκολία και ο πόνος που προκαλείται κατά την ανύψωση του χεριού σας, πόνος στον ώμο που επιδεινώνεται τη νύχτα ή όταν ξεκουράζετε το χέρι, αδυναμία ώμου να σηκώσει αντικείμενα.

Ποιες είναι οι μη χειρουργικές θεραπείες για τις ρήξεις του τενοντίου πετάλου;

Οι ρήξεις του τενοντίου πετάλου δεν επουλώνονται μόνες τους χωρίς χειρουργική επέμβαση, αλλά  ηλικιωμένοι ασθενείς με μειωμένες λειτουργικές απαιτήσεις μπορούν να βελτιώσουν και να μειώσουν τον πόνο με μη χειρουργική θεραπεία ενισχύοντας τους μυς των ώμων τους. Περίπου οκτώ στα 10 άτομα με μερική ρήξη βελτιώνονται με μη χειρουργικές θεραπείες. Μπορεί να χρειαστεί έως και ένα χρόνο για να βελτιωθεί η κατάσταση. Οι συντηρητικές θεραπείες περιλαμβάνουν: ξεκούραση, τροποποίηση ή/και διακοπή ορισμένων εργασιών ή αθλημάτων για κάποιο χρονικό διάστημα, τη χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ) για την ελαχιστοποίηση του πόνου και της φλεγμονής, φυσικοθεραπεία και ενέσεις στεροειδών για ανακούφιση από τον πόνο.

Πώς θεραπεύεται χειρουργικά η ρήξη του τενοντίου πετάλου;

Ο ορθοπαιδικός χειρουργός μπορεί να συστήσει χειρουργική επέμβαση εάν έχετε πλήρη ρήξη ή όταν  σε περιπτώσεις μερικών ρήξεων οι συντηρητικές θεραπείες αποτύχουν. Μπορεί επίσης να χειρουργηθείτε άμεσα και σε περιπτώσεις μερικής ρήξης αν αυτή αφορά πάνω από το 50% του πάχους του τένοντα ή εάν η δουλειά σας ή τα αθλητικά σας ενδιαφέροντα επηρεάζουν τον ώμο.

Οι  επεμβάσεις του στροφικού πετάλου με τις νεότερες τεχνικές γίνονται πλέον αρθροσκοπικά μέσω μικρών τομών των 5 χιλιοστών. Επιστρέφετε σπίτι την ίδια  ή την επόμενη μέρα, αλλά η συνολική ανάκαμψη μετά από αυτή τη χειρουργική επέμβαση  μπορεί να διαρκέσει μήνες.

Ορισμένες ρήξεις είναι αδύνατο να συρραφούν  λόγω του μεγέθους τους, της χρονιότητας της ρήξης ή και της ατροφίας του μυός. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν τεχνητά μοσχεύματα προκειμένου να καλυφθεί το κενό που έχει δημιουργηθεί στους τένοντες (superior capsular reconstruction).

Ένας άλλος τρόπος αντιμετώπισης αυτών των μη επιδιορθώσιμων ρήξεων ειδικά σε νεότερους ασθενείς είναι η τενοντομεταφορά των «γειτονικών» τενόντων, που στοχεύει στη χρήση ενός υγιούς μυός, που θα «εκπαιδευτεί» στη νέα του θέση και θα υποκαταστήσει τη λειτουργία των εκφυλισμένων και αδύνατων ιστών.

Τέλος, όταν μία χρόνια ρήξη του τενοντίου πετάλου έχει οδηγήσει σε αρθρίτιδα του ώμου, δυσκολεύοντας την κίνηση του ώμου σε όλα τα επίπεδα, είναι αναγκαία η πραγματοποίηση ανοιχτών επεμβάσεων. Η ανάστροφη ολική αρθροπλαστική είναι μια τέτοια επέμβαση, κατά την οποία γίνεται η αλλαγή των αρθρικών επιφανειών με τρόπο που  να επιτρέπει την κίνηση του ώμου παρά την αδυναμία των στροφέων. Έτσι, αποκαθίσταται η λειτουργικότητα του άνω άκρου και ο ασθενής απαλλάσσεται από τον πόνο.

Τί κάνω μετά το χειρουργείο μιας ρήξης τενοντίου πετάλου;

Η τροποποίηση της δραστηριότητας, η χρήση απλών παυσίπονων, μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και ζεστών ή κρύων επιθεμάτων, καθώς και η φυσικοθεραπεία μπορούν να βελτιώσουν τον πόνο και τη λειτουργικότητα. Πρακτικά, η θεραπεία συμπληρώνεται με πρόγραμμα αποκατάστασης που έχει σκοπό την ανάκτηση του εύρους κίνησης της άρθρωσης του ώμου, αλλά και τη μυϊκή ενδυνάμωση των παρακείμενων μυών.

Ο χρόνος της αποκατάστασης ποικίλει ανάλογα με την βαρύτητα των βλαβών και τις λειτουργικές απαιτήσεις του ασθενούς. Έτσι, ενώ η επιστροφή σε καθημερινές δραστηριότητες και σε εργασία γραφείου γίνεται σχετικά άμεσα, οι περισσότεροι άνθρωποι ανακτούν τη λειτουργία και τη δύναμη των ώμων εντός τεσσάρων έως έξι μηνών μετά την επέμβαση. Σε ορισμένες περιπτώσεις η επιστροφή σε πλήρη αθλητική δραστηριότητα ή σε βαριά χειρωνακτική εργασία μπορεί να χρειάζεται διάστημα μερικών μηνών.